Szczawnica– Przehyba - Szczawnica

Region: Beskid Sądecki, Pasmo Radziejowej

Przebieg: Szczawnica – Przehyba – Szczawnica

Charakter trasy: Pętla

Długość trasy: 22,7 km

Czas przejścia: 7:40 godz.

Suma podejść/zejść: 1142 m

Poziom trudności: umiarkowany

Szlaki: żółty, czerwony (GSB), niebieski

Szczawnica

Malownicza uzdrowiskowa miejscowość na granicy Beskidu Sądeckiego i Pienin, nad potokiem Grajcarek wpływającym nieopodal do Dunajca. Szczawnica swoją popularność zawdzięcza głównie wodom mineralnym, tzw. szczawom, które znane były tutaj już w średniowieczu. Jednak największy rozkwit uzdrowiska nastąpił w XIX w. za sprawą węgierskiej rodziny Szalayów. Szczawnica może pochwalić się różnorodnością szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych czy też ogromną bazą noclegową. Do najbardziej popularnych atrakcji możemy zaliczyć wyjazd kolejką linową na Palenicę, spływ łodziami flisackimi, czy trasę rowerową wzdłuż przełomu Dunajca. Będąc w Szczawnicy, obowiązkowo należy odwiedzić także najstarsze miejsce uzdrowiska, tzw. Park Górny, który poprzez swoją stylową zabudowę stanowi zachwycającą wizytówkę tego miasta. Pomysłów na spędzenie czasu wolnego w Szczawnicy nie brakuje, a każdy kto tu przyjedzie, z pewnością znajdzie coś dla siebie, niezależnie od płci czy wieku.

Bryjarka, szczyt z charakterystycznym metalowym krzyżem, który wznosi się nad Szczawnicą, stanowi pod względem geologicznym bardzo interesujący punkt w Beskidzie Sądeckim. Jest zbudowana z magmowych, wylewnych skał wulkanicznych, tzw. pienińskich andezytów. Można przypuszczać, że Bryjarka jest wygasłym wulkanem sprzed wielu milionów lat. Co ciekawe, spod jej szczytu wypływa aż 7 źródeł wód mineralnych, a w latach 30. XX w. funkcjonował tu jeszcze kamieniołom. W okolicy zaś dominowały pola uprawne i łąki. Dziś Bryjarka jest już w większej części zalesiona, jednak wciąż jeszcze można natrafić tu na polany, z których rozciągają się piękne widoki na okoliczne szczyty.

Bacówka pod Bereśnikiem im. Edwarda Moskały to niewielkie, ale za to bardzo przytulne schronisko powstałe w latach 80. XX w. po przebudowie starej góralskiej chaty.

Można tu smacznie zjeść i odpocząć przed kolejnym podejściem w kierunku Przehyby, a także delektować się wspaniałymi widokami na Tatry i Małe Pieniny. Bacówka należy do miejsc bardzo chętnie odwiedzanych przez turystów przebywających w Szczawnicy.

Przełęcz Przysłop to w szczególności widokowa polana łącząca dwie doliny Sopotnickiego i Obidzkiego potoku. To także niewielki przysiółek należący do Szczawnicy wraz z kilkoma niedużymi domostwami. Przełęcz posiada bogatą historię, związaną, niestety, z tragicznymi wydarzeniami z czasów II wojny światowej. To tutaj w 1944 r. niemieccy żołnierze podczas obławy zastrzelili 5 partyzantów Armii Krajowej z oddziału Wilk. Dziś miejsce to upamiętnia kamienny pomnik z biało-czerwoną flagą. Niegdyś z Jazowska przez przełęcz można było dojechać do Szczawnicy, obecnie skrót ten doskonale nadaje się na trasę rowerową.

Przehyba

Niegdyś grzbiet Przehyby stanowiła rozległa hala pasterska zwana przez Rusinów z doliny Grajcarka Prehybą. Obecnie na hali, która w znacznie większej części uległa zalesieniu, znajduje się największe i najwyżej położone schronisko w Beskidzie Sądeckim. Oferuje ono aż 45 miejsc noclegowych, smaczną klasyczną kuchnię, a także przepiękne widoki na Tatry. Obok schroniska znajdziemy widokowy taras, ławeczki, na których możemy odpocząć, jak i również miejsce przygotowane do rozpalenia ogniska. Jako iż Przehyba znajduje się topograficznie w środku pasma Radziejowej, możemy tutaj dotrzeć m.in. ze Starego Sącza, Rytra, Piwnicznej lub z Krościenka. Daje nam to ogromne możliwości w zaplanowaniu ciekawej wycieczki i odkryciu nowych miejsc. Co ciekawe, możemy zawędrować tutaj nawet po asfaltowej drodze, która prowadzi z miejscowości Gaboń i jest w pełni udostępniona turystom. Trasa ta w szczególności sprawdzi się dla rodzin z dziećmi i dla rowerzystów.

Wracając grzbietem Czeremchy do Szczawnicy, po drodze mijamy zabytkową kaplicę na Sewerynówce, wybudowaną jeszcze w latach przedwojennych dla kuracjuszy chorych na astmę, z pobliskiego sanatorium nauczycielskiego. Budynek sanatorium w czasie II wojny światowej stanowił dobry punkt noclegowy dla partyzantów ukrywających się w lasach Beskidu Sądeckiego. Niestety, w 1962 r., tuż po remoncie, budynek doszczętnie spłonął.

Wodospad Zaskalnik to malowniczy 5-metrowy wodospad znajdujący się na Sopotnickim Potoku w szczawnickiej Sewerynówce (oddalony jedynie ok. 1 km od Parku Górnego w Szczawnicy). To miejsce wielu wycieczek pieszych i rowerowych z uwagi na dobry dojazd oraz na możliwość zrobienia rodzinnego pikniku.